نکاح در لغت به معنای زناشویی، متزاج طبایع، عقد زناشویی بستن  ضم و پیوستن و نزدیکی کردن  به کار رفته است.در جایی دیگر آمده: نکاح در لغت به معنای تقابل است و از نظر اصطلاح در این که آیا این لفظ به وطی دلالت می‌کند یا عقد یا میان هر دو مشترک لفظی است اختلاف نظر وجود دارد معروف و مشهور آن است که نکاح در لغت به معنای وطی و در شرع به مفهوم عقد است. 

 

ماهیت شروط ضمن عقد نکاح تعهداتی است که در حین ازدواج با توافق زن و شوهر وارد مفاد قرارداد ازدواج آنها می‌شود.این شروط را می‌توان در سند رسمی ازدواج ذکر کرد و با امضای دو طرف رسمیت داد. این شروط در قانون ذکر نشده اند و با انتخاب طرفین چه در هنگام ازدواج و چه پس از آن انتخاب می‌شوند.بر اساس فقه اسلامی و قانون مدنی ایران ازدواج قراردادی است که در آن حقوق و تکالیف متفاوتی به زن و مرد داده می‌شود. با امضای سند ازدواج، زن برخی از حقوق مدنی و حقوق معنوی خود را همچون حق سفر- داشتن شغل- انتخاب محل زندگی- مسکن- ولایت بر فرزندان و جدایی از همسر را از دست می‌دهد. و حقوق مادی چون مهریه و نفقه را به دست می‌آورد.

 

 

معمولاً از شروط ضمن عقد برای تغییر این آثار حقوقی ازدواج استفاده می‌شود. برای مثال شوهر متعهد می‌شود که جلوی سفر یا شغل زن را نگیرد و یا به او برای طلاق وکالت دهد. این گونه شروط در صورتی که مغایر با قوانین تفسیری باشند به قانون برتری دارند و در صورت بروز اختلاف باید به شرط ضمن عقد عمل شود نه قانون اما اگر خلاف قوانین امری باشند اعتباری ندارند. (ماده 119 قانون مدنی)

 

 

 

ماده 119 قانون مدنی: «طرفین عقد ازدواج می‌توانند هر شرطی که مخالف با مقتضای عقد مزبور نباشد در ضمن عقد ازدواج یا عقد لازم بیاورند. مثل این که شرط شود هر گاه شوهر زن دیگر بگیرد یا در مدت معین غایب شود و یا ترک انفاق نماید یا به حیات زن سوء قصد کند یا سوء رفتاری نماید که زندگانی آنها با یکدیگر غیر قابل تحمل شود زن وکیل در توکیل باشد که پس از اثبات تحقق شرط در محکمه و صدور حکم نهایی خود را مطلقه سازد.»

    

 

 

 

 

 

فهرست مطالب

مبحث نخست: مفهوم نکاح و اقسام آن    

گفتار نخست: مفهوم نکاح    
بند - مفهوم لغوی نکاح    
بند : مفهوم اصطلاحی نکاح    
گفتار دوم: اقسام نکاح    
بند - نکاح موقت     
بند - نکاح دائم     
بند - تفاوت نکاح دائم و نکاح منقطع    
گفتار سوم: ماهیت نکاح دائم و منقطع    
بند - ماهیت نکاح دائم    
بند - ماهیت نکاح موقت    
گفتار چهارم: اهمیت نکاح    
بند - فایده فردی    
بند - فایده اجتماعی    

 

 

مبحث دوم: شرط ضمن عقد نکاح    

گفتار اول: مفهوم شرط    
بند - مفهوم لغوی    
بند - تعریف شرط    
گفتار دوم: انواع شروط    
بند : شروط باطل    
الف: شروط باطلی که موجب بطلان عقد نیستند    
ب: شروط باطلی که موجب بطلان عقد می‌شوند    
بند : شروط صحیح    
بند : اقسام شروط صحیح    
الف: شرط صفت    
ب: شرط فعل    
ج: شرط نتیجه     
گفتار سوم: ماهیت شروط ضمن عقد نکاح    
گفتار چهارم: نمونه هایی از شروط ضمن عقد نکاح    


منابع